आनंदाचा दिवस

आजचा दिवस खरच माझ्याकरिता उत्साहाचा किंवा उत्सवाचा दिवस आहे म्हटले तरी वावगे होणार नाही. आज आमच्या कार्यालयाचे वार्षिक स्नेह संमेलन आहे. असे दिवस कर्मचाऱ्यांकरिता वर्षभराच्या कामाचा शीण घालवणारे व नव्याने आपली कर्तव्ये पार पाडण्याकरिता स्फूर्ती देणारे ठरतात. अनेक वर्ष एकाच 

कार्यालयात काम करत असू तर तिथे एका परिवारा प्रमाणेच वागावे लागते.

त्याहूनही जर सह कर्मचाऱ्यांची संख्या जास्त असेल तर एकमेकला सहकार्य करूनच कामे पार पाडावी  लागतात. एकंदरीत असा वार्षिक उत्सव हा एका पारिवारिक कार्यक्रमा इतकाच महत्वाचा असतो. 

मनुष्य सतत काहीना काही शिकण्याची , नव्याने अनुभव घेण्याची इच्छा बाळगत असतो आणि या इच्छेतूनच आणि कृतीतून तो स्वतःचे जीवन घडवत असतो. ज्याप्रमाणे लहान मुलांकरिता त्यांचे पालक, शिक्षक आणि समाज हे त्याच्या सर्वांगीण विकासाचा एक अविभाज्य भाग आहेत , त्या पद्धतीतच माणूस कितीही मोठा झाला तरी त्याचे कार्यालय, त्याला सहकार्य करणारे सहकर्मचारी , त्याचे कुटुंब यांचा त्याच्या प्रत्येक  यश आणि अपयशात मोठा वाट असतो. त्याचे मानसिक आरोग्य बर्याच अंशी यावर अवलंबून असते. यशाचा , आनंदाचा, उत्साहाचा काही काळही माणसाचे आयुष्य अंतर्बाह्य बदलू शकतो , चांगले बदल घडवू शकतो , फक्त हे अनुभवण्यासाठी आयुष्यात लागते, परिश्रम , निष्टा आणि कार्त्याव्याची जोड !

उत्सव प्रेमी भारतीय!

Festivals

आपण भारतीय उत्सव प्रेमी माणसे आहोत यात शंका नाही. आणि अशा 

उत्सवांचा आनंद छोट्या/मोठ्या सर्व कार्यक्रमांतून आपण लुटत असतो. 

घरातील सण/समारंभ/धार्मिक कार्यक्रम हे जीवनाचा अविभाज्य भाग आहेत आणि ते ठराविक पद्धतीने साजरे होतात. परंतु जेव्हा सामाजिक कार्यक्रमात किंवा कार्यालयीन कार्यक्रमात आपण सहभागी होतो त्यावेळी अशा कार्यक्रमांचा अनुभव प्रत्येक वेळी वेगळाच असतो.  प्रत्येक वेळी विविधता असते, सहभागी होणारी माणसे वेगळी असतात, सतत नाविन्य राखण्यासाठी नवनवीन कल्पना राबवल्या जातात. मुख्य म्हणजे प्रत्येक वेळी अशा कार्यक्रमांतून नवीन गोष्टी शिकण्याची संधी मिळते. आपल्या आसपास असणाऱ्या आणि आपण ज्यांना उत्तम ओळखतो अशा माणसांच्यातील सुप्त गुणांची ओळख आपल्याला खर्या अर्थाने अशा कार्यक्रमातून होत असते. काही वेळा असे कार्यक्रम आपल्यालाही आपल्यातील काही गुणांची नव्याने ओळख करून देतात आणि एक अनाहूत आनंद देऊन जातात.अशा गोष्टी करत असताना मिळणारे प्रोत्साहन, शाबासकीची थापही मनुष्याचे आयुष्य बदलू शकते, त्याचा आत्मविश्वास नव्याने वाढवत असते.  तुम्हीही एखाद्या सामाजिक कार्यात योगदान देत असाल किंवा कार्यालयीन कामा व्यतिरिक्त कार्यालयात होणार्या इतर कार्यक्रमात तुमचा सहभाग असेल तर तुम्हाला नक्कीच असे अनुभव वारंवार येत असतील. तुमचे अनुभव प्रतिक्रियेच्या स्वरुपात नक्की सांगा!

दुष्काळ : जबाबदार कोण?

Drought

सकाळी उठल्यावर डोळे उघडल्या उघडल्या आपण 

कराग्रे वसते लक्ष्मि,

कर मध्ये सरस्वती,

करमुले  तू गोविन्दम,

प्रभाते कर दर्शनम!

हि प्रार्थना करतो. आणि अशा 

पवित्र हातानी दिवसभरात योग्य  व पवित्र कर्म घडावे अशी अशा करतो.  

सध्या महाराष्ट्रासह बरीच राज्ये दुष्काळ ग्रस्त आहेत. कमी पाऊस आणि पाण्याचे अयोग्य नियोजन, रखडलेले प्रकल्प किंवा सीमा वाद यात राज्यकर्ते अडकलेले असताना सामान्य माणूस या दुष्काळाचे तडाखे सोसत आहे. गावाच्या गावं सोडून आपल्या कुटुंबांसह लोकांना स्थलांतर करावं लागत आहे. अनेक कुटुंबांचे जीवन अस्थिर झाले आहे आणि भविष्य अंधारात आहे. कदाचित त्यांना काही दिवस आर्थिक मदत मिळेलही परंतु पुन्हा नव्याने जीवनात स्थिरता निर्माण होण्याकरिता अनेक वर्ष निघून जातील. ज्यांचे जीवन शेती, पशुपालन याच गोष्टींवर पूर्णपणे अवलंबून आहे त्यांची कहाणी तर अतिशय करूण  आहे. शहरात सर्व सुखसुवीधांसह राहणाऱ्या लोकांना याचे गांभीर्य कदाचित जाणवणार नाही. एक दिवसाचा पगार देऊन किंवा काही रक्कम दुष्काळ ग्रस्त निधी करता देऊन ते सर्व काही विसरूनही जातील. परंतु खर्या अर्थाने आपण यात  आपले योगदान देऊ शकतो आणि याचा विचार नक्की झाला पाहिजे.  या साठी आपण नक्की काय करू शकतो?

सकाळी उठल्या पासून आपण वीज आणि पाणी या दोन गोष्टीनचा वापर केल्या शिवाय कोणतेही काम करत नाही किंवा या व्यस्त आयुष्यात त्यांचा उपयोग अनिवार्य आहे.  या दोन्हीही गोष्टी वापरताना किती शिस्त बाळगली जाते या कडे लक्ष देणे गरजेचे आहे. "वीज आणि पाणी आपला जन्मसिद्ध अधिकार आहे  आणि त्याची हवी तशी उधळपट्टी मी करणारच" हे विचार चुकीचे आहेत, हे आधी आपल्या मनाला समजावणे गरजेचे आहे.  काही वेळा आपण या बाबतीत जागरुकता दाखवत नाहीच परंतु जे जागरूक आहेत त्यांची थट्टाही करतो. असे करण्याने थोड्या वेळा पुरते नक्कीच तुमचे मनोरंजन होईल परंतु भविष्यात वीज आणि पाण्याच्या कमतरतेची समस्या  अशा निष्काळजी पणामुळे सर्वांनाच भोगावी लागणार आहे. पुढच्या  पिढी साठी 

तुम्ही किती रक्कम किंवा जमीन जुमला नावावर ठेवता या गोष्टींपेक्षा वीज आणि पाण्याच्या समस्येतून  पुढची पिढी वाचावी या साठी तुम्ही काय नियोजन कराल याचा नक्की विचार करा. कारण या मूळ गरजा भागल्या नाहीत तर तुमच्या संपत्ती आणि जमिनीला काडीमात्र किंमत उरणार नाही.  गुंतवणुकीच्या नावाखाली अनेक शेत जमिनी - घर, हॉटेल्स बांधण्याकरिता वापरल्या जात आहेत. अनेक जंगलांची तोड होत आहे. या सर्व गोष्टींकडे डोळेझाक करून आपण आपलेच भविष्य धोक्यात आणत आहोत.  विचार करून कृती करा, वेळ गेलेली नाही, आज स्वतः पासून सुरवात करा आणि भविष्यात इतरांसाठी प्रेरणा बना!

माझी लाडकी अभिनेत्री : दीप्ती नवल

Dipti Naval

लहान पणापासून जिचे चित्रपट पाहत आले आणि नकळत जिने मनात घर केले,  जिच्या चेहऱ्यावर आजही ते नाजूक हास्य तसच आहे. जीच्या कडे पाहून अतिशय आदर वाटतो. आज पंचावन्न  वर्षे वय  असतानाही तिची तब्बेत तिने उत्तम ठेवली आहे. खर तर ती जशी आधी दिसायची तशीच, किंबहुना त्याहून सुंदर ती आजही दिसते अशी माझी लाडकी अभिनेत्री दीप्ती नवल हिला पाहण्याचा योग वारंवार येत असतो पण आज तिचा फोटो काढण्याचा योग आला.  रविवारी  आम्हा उभयतांना, तिचे  मॉर्निग वॉक च्या निमित्ताने नेहमीच दर्शन घडत असते.  तिच्याकडे पाहिल्यावर नक्कीच एक प्रेरणा मिळते. आज या वयातही नित्यनेमाने सकाळी फिरायला जाण्याचा सराव तिने कायम ठेवला आहे. तिच्याशी बोलताना एक गोष्ट लक्षात आली कि तिची तिच्या कामावरील निष्टा आजही कायम आहे. आणि त्यात ती शक्यतो खंड पडू देत नाही.तिचे छंद तिने आजही जोपासलेले आहेत. तिची फोटोग्राफी , पुस्तके प्रसिद्ध आहेत. अनेक माणसे विविध कारणांनी आपल्या मनाचा ठाव घेत असतात परंतु काही वेळा त्यांच्या संपर्कात गेल्या वर सत्य काहीतरी वेगळेच आहे असे जाणवते. परंतु असा अनुभव दीप्ती नवलला भेटल्यावर आला नाही.  माझ्या या लाडक्या अभिनेत्रीला  ईश्वर  दीर्घायुष्य आणि उत्तम आरोग्य देवो!  

आला उन्हाळा , तब्बेत सांभाळा !

उन्हाळा सुरु झाला आहे. सकाळी उठण्या पासून रात्री झोपे पर्यंतच्या दिनचर्येत झालेल्या बदलांतून हे सहज लक्षात येत आहे. शहाळ्याच पाणी, लिंबाचे/आवळ्याचे  सरबत, ताक , 

कोकम सरबत,वेज सूप , थंडाई ,रोझ सिरप , आणि आता आंब्याचं पन्ह  पिण्याकडे कल  वाढतो आहे तर संत्री , मोसंबी सहज खावीशी वाटू लागली आहेत. शक्यतो शीत पेयांपासून 

दूर राहण्याचा प्रयत्न असतो त्यामुळे तब्बेतीची काळजी सहज घेतली जाते. सर्व कामे करताना आपली गती थोडी मंदावली आहे असं वाटत आहे. व्यायाम नियमित होत नसला तरी चालू ठेवणे आवश्यक आहे. मुंबईतील उन्हाळा घामाने बेजार करतो. त्यामुळे सतत पाणी पीत राहणे गरजेचे वाटते. प्रवास करायचाच झाला तरी शक्य झाल्यास उन्हाच्या वेळा टाळून करणे उचित! घरातून दुचाकी घेऊन बाहेर पडायचे झाल्यास सन कोट,हात मोजे, गॉगल ,स्कार्फ अशी तयारी अनिवार्य झाली आहे. उन्हाने जळणारी त्वचा काळी पडू नये यासाठी सनस्क्रीन लावणे ओघाने आलेच. आहार हलका घेणे, तळलेले पदार्थ टाळणे , पाले भाज्या आणि सलाड चे प्रमाण रोजच्या आहारात वाढवणे ,हि पथ्ये तब्बेत उत्तम ठेवातील  अशी आशा करूया. प्रयत्न पूर्वक उन टाळणे, न चुकता टोपी / छत्री यांचा वापर करणे श्रेयस्कर. तुम्ही स्वास्थ्य टिकवण्यासाठी यातील काय काय करता आणि या व्यतिरिक्त कोणती काळजी घेता ?

संधी

Nature

बरेच वेळा समोर येणाऱ्या संधी या अनपेक्षित व्यक्तीन कडून, अनपेक्षित क्षेत्रा संबंधी,अनेपेक्षित ठिकाणीच येत असतात आणि  ती एक उत्तम संधी होती हे कळायला फार उशीर होतो. तो पर्यंत हातून ती निसटून गेलेली असते.  काही वेळा आपण 

" कारणे द्या आणि काही करू नका" अशा विचारसरणी मुळेही अशा संधींना मुकत असतो. कुणीही काहीही नवीन सुचवले तर त्या गोष्टीला प्रथमतः विचार न करताच 

नकार देणे. किंवा सुचवलेली गोष्ट मी करूच शकणार नाही हे गृहीतक मनात धरून नकार देणे. किंवा केवळ हे मी कधी या आधी करूनच पहिले नाही म्हणून आताही करणारच नाही असा नकारात्मक दृष्टीकोन ठेवणे हि संधी हुकण्याची ढोबळ कारणे असू शकतात. कारणे काहीही असली तरी ज्या एका गोष्टीमुळे आपले आयुष्य बर्याच अंगानी समृद्ध होऊ 

शकतं  अशी एक संधी जरी वाया गेली आणि तीच गोष्ट  सहजपणे स्वीकारलेल्या व्यक्तींना प्रगती करताना पहिले कि नकळतच पश्चाततापाची भावना निर्माण होते. या साठी जीवनाकडे सकारत्मक दृष्टीकोन ठेवून पाहता येणे गरजेचे आहे.  आपल्या व्यवहारातील एकनिष्ठता आणि कष्ट यांचा उपयोग तेव्हाच होईल जेव्हा 

आपण येणाऱ्या संधीला एक आव्हान म्हणून सहज स्वीकारू आणि सफल होण्याच्या दृष्टीकोनातून सतत प्रयत्शील राहू . जीवनातील संधीला ओळखणे आणि त्यावर परिश्रम घेऊन स्वतःची प्रगती साधणे हे समाधानी आयुष्याच एक गमक म्हणावं लागेल. 

निष्ठा

समाजसेवेची संधी प्रत्येकाला रोजच्या दिनक्रमात  , रोजच्या व्यवहारात सतत मिळत असते परंतु काहीवेळा ते आपले कर्तव्य किंवा एक सहज व्यवहार असल्यामुळे 

आपल्याला त्याची जाणीव होत नाही. सरकारी कार्यालयात काम करताना याचा अनुभव मला बरेच वेळा येत असतो. कार्यालयात चौकशी साठी आलेल्या  माणसाला 

समाधान कारक उत्तर मिळाले , योग्य वागणूक मिळाली कि त्याच्या चेहऱ्यावरचा आनंद पाहण्या सारखा असतो किंवा त्याचे काम झाले आहे हे कळल्यावर चेहऱ्यावर 

झळकणारी कृतज्ञता समाधान देऊन जाते. परतू अशा ठिकाणी काही भ्रष्ट अधिकार्यान  बरोबर जेव्हा काम करण्याची वेळ येते तेव्हा फार वेगळे अनुभव येतात. अशाच एका भ्रष्ट अधिकार्याच्या वर्तणुकीचा इथे उल्लेख करावासा वाटतो. आयुष्यभर आपल्याला असलेल्या ज्ञानाचा, अधिकाराचा आणि अनुभवाचा वापर या व्यक्तीने भ्रष्टाचारासाठी केला. केवळ सामान्य नागरिकच नव्हे तर हाताखालच्या कर्मचार्यांना हीन वागणूक देऊन, जमेल त्यांना हाताशी धरून आपले वाईट व्यवहार सुरूच ठेवले.  ज्यावेळी निवृत्तीची वेळ जवळ आली त्यावेळी फार मोठ्या मोठ्या समाज सेवेच्या गोष्टी हा माणूस करू लागला. परंतु नियतीच्या मनात काही वेगळेच होते. केलेल्या कृत्यांची शिक्षा मिळावी त्याप्रमाणे हा मनुष्य सी बी आय च्या धाडीत सापडला.  काही दिवस तुरुंगात राहिल्या नंतर त्याची सुटका झाली परंतु आयुष्य भर केलेल्या पापांचा धडा याच जन्मी वाचवा लागला. सरकारी कार्यालयांकडे बर्याच वेळा याच नजरेने पाहिलं जात ते अशा मुठभर भ्रष्टाचारी लोकांमुळे. परंतु माझ्या वैयक्तिक अनुभवावरून मी सांगू शकते कि समाजसेवा खऱ्या अर्थाने करायची असेलच तर ती सरकारी कार्यालयात काम करून जास्त चांगल्या पद्धतीने करता येईल. आज प्रामाणिक आणि मेहेनती लोकांची अशा ठिकाणी फार मोठी गरज आहे. सर्व सामान्य नागरिकांसाठी जेव्हा काम करण्याची संधी मिळते तेव्हा , खऱ्या अर्थाने त्यांच्या दुख्हांची आपल्याला जाणीव होते. खरतर बाहेर पडून समाजासाठी काही करता येत नसेल तर, केवळ प्रत्येकाने आपल्याला नेमून दिलेलं काम निष्ठेने केल्यास तीच खर्या अर्थाने समाजसेवा ठरेल असे म्हणावे लागेल. 

मोर्निंग वॉक

Morning Walk 

गेले काही महिने दर थोड्या दिवसांनी मी एक संकल्प करत असते. काहीच दिवसात तो मोडतो आणि मग नव्या उमेदीने स्वतःला आठवण करून द्यायची वेळ येते. तो संकल्प म्हणजे रोज सुप्रभाती फिरायला जाणे. एक सर्वांग सुंदर व्यायाम म्हणून नियमित चालायला जावे हि इच्छा मनात बाळगून 

रोज सकाळी लवकर उठण्याचा सराव ठेवला आहे   परंतु काही वेळा कामाच्या,झोपेच्या किंवा ऋतूच्या बदलत्या स्वरूपा मुळे ते घडत नाही असे लक्षात 

आले. मग एक कल्पना सुचली. ज्यावेळी फिरायला जाऊ त्यावेळी दिनदर्शिकेवर त्या तारखेला फुली मारणे सुरु केले. महिन्याच्या शेवटी फुल्यांची संख्या बघून स्वतः चीच लाज वाटली. एक स्त्री म्हणून घरातील इतर कामे, कार्यालयातील जबाबदाऱ्या सहज स्वीकारताना, मी  व्यायामा बद्दल इतकी निष्काळजी कशी राहू शकते याचे माझे मलाच आश्चर्य वाटले.  कारण काहीही असो, असेच जर तुमच्याही बाबतीत घडत असेल तर तुमचा अभिप्राय नक्की द्या. या संदर्भात तुम्ही कोणते उपाय अवलंबले ते हि नक्की कळवा.

भारतातील हवाई सेवेचा इतिहास

J R D Tata.

भारतातील हवाई सेवेचा इतिहास  टाटांपासून सुरु झाला आणि आताही ते पुन्हा एकदा 

हवाई सेवा देणार आहेत. जे आर डी  टाटा यांनी १९३२ साली टाटा एअरलाइन्स ची 

स्थापना केली. नेविल विन्सेंट या पायलट च्या मनात आल कि ब्रिटन मधील इम्पिरियल 

एअरवेज च्या मदतीने मुंबई ते कोलंबो दरम्यान हवाई डाक  सेवा सुरु करता येईल. टाटांनी नेविल ला पाठींबा दिला आणि हवाई सेवा सुरु करून १५ ऑक्टोबर १९३२ साली टाटांनी सिंगल इंजिन च्या दि हेवीलंड पस मॉथ विमानाने एअरमेल पाठवण्याचा विडा उचलला. टाटांनी कराचीहून विमान प्रवासाला सुरुवात केली व अहमदाबाद मार्गे त्यांनी मुंबईच्या जुहु विमानतळावर  विमान उतरवले. नंतर नेविल तेच विमान बेल्लारी मार्गे मद्रास ला घेऊन गेले. टाटा एअरलाइन्स कडे सुरवातीला एक पस मॉथ आणि एक लेपर्ड मॉथ विमान , खजुराच्या पानांनी झाकलेली एक शेड, एक पूर्णवेळ वैमानिक, एक अर्ध वेळ इंजिनियर आणि दोन अप्रेन्तीस मेकॅनीक  होते.  आपल्या स्थापनेच्या पहिल्या वर्षातच टाटा एअर लाइन्स ने १,६०,००० मैलांचा टप्पा गाठला तसेच  १५५ यात्री आणि १०.७१ तन टपाल पोहोचवण्याचे काम केले. दुसर्या महायुद्धा नंतर टाटा एयरलाइन्स ची सेवा सुरु झाली. देशाच्या स्वातंत्र्यानंतर १९४८ साली भारत सरकारने एयरलाइन्स चे ४९% शेअर्स खरेदी केले आणि टाटा एअरलाइन्स चं नाव बदलून एयर इंडिया झालं. आणि त्यालाच 

एयर इंडिया इंटरनेशनल नावाने आंतरराष्ट्रीय विमान सेवा चालवण्याची अनुमती दिली गेली.पहिली आंतरराष्ट्रीय सेवा ८जून १९४८ ला मलबार प्रीसेंज (लॉकहिल कॉस्टेलेशन ) या विमाना द्वारे मुंबई ते काहिरा आणि जिनेवा मार्गे लंडन च्या हिथ्रो एयर पोर्ट पर्यंत दिली गेली. १९६० साली जेट विमानांच्या युगात एयर इंडिया इंटरनेशनल चा प्रवेश झाला. 

सौजन्य नवभारत टाइम्स 

फसवणूक

Europe

आजच वृत्तपत्रात आगाऊ पैसे घेऊन लोकांना फसवल्याची बातमी एका पर्यटन कंपनी संदर्भात वाचनात आली. फसवणुकीच्या धक्क्याने असे पैसे गुंतावाणाऱ्या एका व्यक्तीचे निधन झाले. बरीच माणसे सहकुटुंब परदेशी वारीची मजा घेण्याकरता दर महिन्याला ठराविक रक्कम अशा कंपन्यात गुंतवत असतात.. असे करताना हि कंपनी दिवाळखोरीत गेली तर काय हा विचार मनातही येत नाही. परंतु असे पैसे दर महिना अशा कंपनीत गुंतावाण्या पेक्षा आवर्ती ठेव योजनेत गुंतवून आपल्याला प्रवासाला जायचे असेल त्यावेळी वापरता येतात. किंबहुना 

या दरम्यान काही आर्थिक आपत्ती आल्यास ते पैसे इतरही ठिकाणी वापरण्याची संधी हातात ठेवता येते 

उजाडणारा प्रत्येक दिवस हा रोज नवीन आनंद , नवीन उत्साह घेऊन येत असतो.तसेच नवीन समस्या, नवीन प्रश्न, नवीन आव्हानही घेऊन येतो. या दोहोंचा सुवर्णमध्य साधूनच प्रत्येक पाऊल उचलले गेले तर आपण भविष्य काळात निर्माण होणार्या बर्याच संकटाना टाळू शकतो. आता सुट्ट्यांचा सिझन सुरु होईल.प्रत्येक जण कुटूंबासह चार दिवस पर्यटन स्थळी जाण्याच्या विचारात असेल. परंतु घरातील वृद्ध व्यक्ती, वाढलेल्या महागाई मुळे होणारा वाढीव प्रवासाचा खर्च ,मुलांच्या शिक्षणा साठी भविष्यात लागणारा पैसा इत्यादी , या सर्वांचा उत्तम ताळमेळ घालूनच प्रत्येक जण आपल्याला झेपेल अशा ठिकाणी चार दिवस जाण्याचे ठरवेल. तसे न केल्यास , कुणाच्या भरीस पडून किंवा इतरांना प्रभावित करण्यासाठी तुम्ही एखादी गोष्ट आयुष्यात करत राहिलात , तर भविष्यात तुम्हाला मोठ्या आर्थिक संकटाला सामोरे जावे लागेल हे नक्की. त्यामुळे आपल्यासाठी कोणत्या पद्धतीचे आर्थिक नियोजन योग्य आहे आणि त्या साठी कोणत्या गोष्टीना जीवनात प्राथमिकता दिली पाहिजे याचे ज्ञान असणे गरजेचे आहे.

महाशिवरात्री

Happy Maha Shivaratri!

आज महाशिवरात्री ! 
आपल्या सर्वांसाठी  एक महत्वाचा दिवस! 
आजच्या दिवशी शंकराच्या मंदिरात जाऊन दर्शन घेणे, पूजा करणे,अभिषेक करणे ,लघु रुद्र , महा रुद्र अशा अनेक गोष्टी आपण लहानपणा  पासून 

आपल्या आई वडिलांना करताना पाहत आलो आहे.  शंकराच्या मंदिरात आज कित्येक लिटर दुधाचा अभिषेक केला जाईल. परंतु असे अभिषेक केलेले दुध कुणाच्याही पोटात न जाता कदाचित वायाही 

जाण्याची शक्यता आहे. ईश्वरा प्रती आपली भावना व्यक्त करण्यात काहीच चूक नाही परंतु अशी भावना व्यक्त करताना आपण आपल्या आसपासच्या किती गोष्टींचा योग्य विचार करून आपली कृती करत असतो?

मला असे वाटते कि आजच्या दिवशी जे दुध आपण पिंडीवर अभिषेका साठी वापरू तेच जर एखाद्या गरीबाच्या पोटात गेले तर त्या जीवाला त्याचा नक्की फायक होईल. ईश्वराच नामस्मरण, ह्या कलियुगात मोक्ष प्राप्तीचा एक सोपा आणि सहज मार्ग आहे असं अनेक संत सांगून गेले आहेत. मग हातून असे पुण्याचे काम करून, शंकराचे केवळ नामस्मरण केल्यास तो आपल्याला का प्रसन्न होणार नाही? तुम्हाला काय वाटते?

पर्यटन

काही दिवसांपूर्वी महाबळेश्वर ला जाऊन आले. अतिशय नयनरम्य निसर्ग आणि आल्हाददायी वातावरणात चार दिवस भुर्र निघून गेले. एक नवीन उत्साह आणि आनंद या सह घरी परतले. या चार दिवसात घर , कार्यालय सगळं काही पूर्णपणे विसरून जायला झालं होत. परंतु घरी परत आल्यावर कामाचा उत्साह दुणावल्या सारखे वाटले. मनावरचा ताण कमी झाला होता. कार्यालयातही कामाचा हुरूप वाढला होता. आणि अशा प्रवासाची किंवा काही दिवस वेगळ्या वातावरणात, वेगळ्या ठिकाणी आणि वेगळ्या दिनचर्येत दिवस घालवणे किती महत्वाचे आहे ते कळले. आज काल पर्यटन हे जीवनाचा अविभाज्य भाग बनले आहे. पूर्वी स्त्रियांसाठी माघारपण हि एकच गोष्ट त्यांना चार वेगळे दिवस दाखवत असे . आपल्या माहेरच्या माणसांना भेटून, मन मोकळं बोलून ती आपला ताण दूर करत आसे. फारच जास्त म्हणजे कुटुंबासह देव दर्शनाला जात असे. या पलीकडे स्त्री ला कोणतही जग नव्हत. परंतु आज काळ बदलला आहे.केवळ ती स्त्री नव्हे तर सर्व कुटुंबीय अशा छोट्या सहलींच सहज स्वागतकरतात आणि त्याचा आनंदही घेताना दिसतात. काळ बदलला, साधनं बदलली तरी जीवनाचा आनंद घेण आणि आनंदी रहाण  हा मनुष्याचा सहज स्वभाव आहे हे आपल्याला  लक्षात येत.  त्यामुळे जीवनात अनुभवला येणारं दुखः हि आपणच जीवनात निर्माण केलेली जटिलता किंवा गुंतागुंत तर नाही ना याचा मागोवा घेण गरजेचं आहे.

जागतिक महिला दिनाच्या हार्दिक शुभेच्छा!

सर्व मैत्रीणीना  जागतिक महिला दिनाच्या हार्दिक शुभेच्छा! चला मैत्रिणिनो आज आपण एक खेळ खेळूया. आज आपण जागतिक महिला दिना संदर्भात काही कोडी सोडवूया... आपली उत्तरे नमूद करा.. किती कोडी 

बरोबर सुटली नक्की लिहा.  आणि तुम्हाला हा खेळ आवडला तर नक्की सांगा! चला तर मग तुमची लेखणी घ्या आणि तयार व्हा!

बदल

आयुष्यातले काही दिवस असेही असतात जेव्हा तुमच्या संपर्कातील 

प्रत्येक व्यक्ती तुम्हाला गृहीत धरत असते. काही वेळा आपणच या 

सर्वाला कारणीभूत असतो तर काही वेळा आजूबाजूची परिस्थिती 

अस घडवून आणत असते. अशावेळी दूरच्या व्यक्तींपासून जवळच्या 

व्यक्तीनपर्यंत कुणीच तुमच्या भावना खर्या अर्थाने जाणून घेण्याचा 

प्रयत्न करीत नाही याची जाणीव प्रकर्षाने होत राहते. याचा परिणाम 

झाल्याने आपले विचार नकारात्मक होतात, मन उदास होते, काहींच्या 

बाबतीती तर आत्महत्येचे विचारही मनात घर करू लागतात.  हे 

प्रत्येक व्यक्तीच्या आयुष्यात कमी अधिक फरकाने घडते.  आणि 

अशा नकारात्मक विचारांना तुम्ही अवाजवी महत्व दिलत तर 

तुम्ही अधिकाधिक खचून जाता. या सर्वांपासून दूर राहण्याचा 

उपाय म्हणजे

* निष्ठेने आपले जीवन जगत राहणे, 

* उपलब्ध असलेल्या साधनातून उत्तम जीवन जगण्याचा प्रयत्न करणे 

  आणि त्यातून आनंद मिळवणे. 

* अनाठायी अपेक्षा आणि तुलना यांपासून लांब राहणे.

* बदल हा जीवनाचा अविभाज्य भाग आहे आणि त्या प्रमाणे स्वतःत 

सकारात्मक बदल घडवून आणणे. 

* आरोग्य उत्तम राखणे

स्त्री स्वातंत्र्य

आजची स्त्री चूल आणि मुल या पलीकडच आयुष्य अनुभवायला शिकली आहे. अस करताना बरेचवेळा तिची तारेवरची कसरत सुरु असते परंतु त्या सर्वाचा आनंद घेत ती आपले जीवन समृद्ध करत असते. पर्यायाने ती आपल्या कुटुंबातील एक महत्वपूर्ण व्यक्ती म्हणून किंवा एक मार्गदर्शक म्हणूनही काम करत असते. तिच्या शब्दाला आज घरात किंमत आहे कारण तिचा अनुभवही उपयुक्त आहे. चार भिंतीत दडलेल्या तिच्या जीवाला आज मोकळा श्वास मिळत आहे. परंतु या सर्वाचे चांगले तसेच वाईट परिणामही आज समाजात पहावयास मिळत आहेत.  आज समाजात स्त्रीला मिळालेलं स्वातंत्र्य हा तिचा अधिकार नक्कीच आहे परंतु त्याही पेक्षा जास्त ती एक जबाबदारी आहे . त्या स्वातंत्र्याचा योग्य तो उपयोग आपल्या साठी, आपल्या कुटुंबासाठी करत असताना आपण काही चुकीच्या गोष्टींना खत पाणी घालत नाही ना 

या साठी एक स्त्री म्हणून प्रत्येकीने जागरूक असणे आवश्यक आहे.तरच अशी जागरुकता आणि सतर्कता तिच्या कुटुंबा मधेही रुजेल आणि आज समाजात घडत असलेल्या बर्याच विघातक कृत्यांपासून ती स्वतःला आणि आपल्या कुटुंबाला दूर ठेवू शकेल.  आज कुटुंबासमोर स्त्रीने एक आदर्श माता , आदर्श पत्नी आणि आदर्श 

नागरिक या तीनही भूमिका १००% योग्य रीतीने पार पाडण्याची गरज आहे आणि यात तिला कुटुंबाची हि तितकीच साथ मिळणे गरजेचे आहे. तरच आज समाज ज्या वाईट घटनांना, विघातक शक्तींना   सतत तोंड देत आहे त्या बर्याच अंशी कमी होतील यात शंका नाही. जो आदर्श आजची स्त्री उद्याच्या स्त्रियान समोर ठेवणार आहे त्याचीच "री"ओढली जाणार आहे याची जाणीव प्रत्येक स्त्री ने ठेवणे गरजेचे आहे. 

गजरा

पूर्वी मंगल कार्य आणि मोगऱ्याचा गजरा 

(किंवा जाई ,जुई ,चमेली चा गजरा )  हे समीकरण जणू रूढच होत. आज काल केस कापलेले असल्यामुळे काही वेळा मनात असूनही फुल किंवा गजरे घालता येत नाहीत. ते काहीही असल तरी सुगंधी फुलांच्या वासाने मन प्रसन्न होत.  पवित्र भावना जागृत होतात किंबहुना मंगल समयी

जमलेल्या सर्व मंडळींनी आनंदी वातावरणात ते मंगल कार्य साजरं करण्याचा उद्देश बर्याच अंशी सफल होतो. अशा सुगंधाने काही काळ का होईना स्त्रिया आपल दुक्ख, मनातील ताण  पूर्ण पणे विसरून त्या आनंदाच्या सोहळ्यात रममाण होताना दिसतात. प्रेम व्यक्त करण्या साठी आपल्या जवळच्या माणसांनी दिलेला असा सुगंधी फुलांचा आहेरही स्त्रियांना एक अनामिक आनंद देऊन जातो.

गजानन महाराज : प्रगट दिन

भक्तीचा सागर उचंबळे मनात, 

गुरु माझा प्रगट  झाला आज!

त्याचे गुण वर्णाया तोकडी माझी मती ,

तरी रक्षी संकटी, या मूढा !

थोर तुझी माया, शरण आले पाया ,

झीजाविली काया तुझ्या नामे !

तूच माझा सखा, तूच पाठीराखा

तूच झालास त्राता , संकटसमयी!

तुझे अनंत उपकार, माझे पाप अपार ,

तुज चरणांचा आधार, तारी  मज आता !

क्षमा म्हणे देवा , भक्तीचा हा ठेवा,

निरंतर रहावा मना माजी!

अंतिम समयी तुझेच स्मरण , 

तुझ्यात विलीन अंतर्बाह्य!

जागतिक महिला दिन : संकल्प

आज  मरिअम  माकेबा हिचा जन्म दिवस

(४ मार्च १९३२ ते ९ नोव्हेंबर २००८).  साउथ आफ्रिके मधील जागतिक कीर्तीची हि गायिका एक जागरूक नागरिक होती. परंतु तिच्या वर्ण भेदाविरुद्धच्या लढ्यामुळे आफ्रिकन सरकारने तिचे नागरिकत्व नाकारले व पुन्हा देशात परतण्यास तिला बंदी केली.

हि माहिती वाचताना जवळ येउन ठेपलेल्या जागतिक महिला दिनाची आठवण झाली.  स्त्री खर्या अर्थाने आजही न्याय मिळवू शकली आहे का?आजही तिला समान दर्जाने खर्या अर्थाने वागवले जाते आहे का?आजही ती आर्थिक, शैक्षणिक पातळीवर  सक्षम झाली आहे का? 

तर याचे उत्तर नाही असेच मिळेल. आजही शहरांमध्ये सुशिक्षित म्हणवणाऱ्या  कुटुंबामध्ये स्त्री भ्रूण हत्या, मुलीना दुय्यम दर्जाची वागणूक हे प्रकार सर्रास घडत आहेत. समाजात काही उत्तम उदाहरणे हि दिसतात परंतु आपले हक्क पूर्ण पणे मिळालेल्या अशा किती 

मुली आहेत ज्या स्वतःहून पुढे होऊन इतरांना त्यांचा अधिकार मिळवून देण्या साठी झटतात?  आता  बदल घडवून आणायचा असेल तर प्रत्येक स्त्रीने स्त्रीच्या पाठीशी उभे राहिले पाहिजे. मग ती स्त्री आई/मुलगी/सून/नात /भाची/पुतणी/मैत्रीण  किंवा जिच्याशी  मनाने नात जुळलेली अशी कुणीही स्त्री असेल.  या जागतिक 

महिलादिनी या साठी संकल्प करू आणि फार दूर नाही जाता आल तरी आपल्या संपर्कातील स्त्रियांपासून याची सुरवात करू. 

मन आणि भावना

मन आणि भावना यांचं एक अतूट नात आहे.  क्षणोक्षणी अनेक भावना , विचार मनात निर्माण होत असतात परंतु अशा भावनांची अभिव्यक्ती हि व्यक्ती सापेक्ष असते.  काही माणसं  प्रत्येक भावना सहजतेने आणि योग्य रीतीने व्यक्त करू शकतात तर काहींच्या बाबतीत त्या अव्यक्त राहतात किंवा ठराविकच भावना ते सहजतेने व्यक्त करू शकतात.
याची कारणे  प्रत्येक मनुष्याच्या बाबतीत भिन्न असतात परंतु त्या, योग्य वेळी, योग्य ठिकाणी आणि योग्य पद्धतीत व्यक्त न झाल्यास मनुष्याचे भावविश्व कोलमडून जाते. पर्यायाने त्याचा त्याच्या जीवनावर दूरगामी परिणाम होतो. मानसिक स्वास्थ्य हे शारीरिक स्वास्थ्याइतकेच किंबहुना त्याही पेक्षा महत्वाचे आहे.  या करता प्रत्येकाने आपल्या अंतर्मनाचा शोध घेणे गरजेचे आहे. आपण कुठे कमी पडतो आहोत हे शोधून, त्यात सुसूत्रता आणण्याचा प्रयत्न केला पाहिजे.  तरच  सर्वांग सुंदर भावनाविष्काराचा आपण अनुभव घेऊ शकू, ज्यायोगे जीवनातील प्रत्येक क्षण खर्या अर्थाने जगल्याचे समाधान मिळेल. 

प्रवास : एक सुखद अनुभव

प्रवास हि एक आनंद देणारी गोष्ट आहे. मग तो प्रवास 

मामाच्या गावाला जायचा असुदे किंवा पर्यटन स्थळी , देव दर्शनासाठी किंवा अन्य कोणत्याही चांगल्या कारणासाठी!काही व्यक्तींना असा प्रवास (कामा निमित्त)एकाच मार्गाने बर्याच वेळा हि करावा लागत असतो परंतु प्रत्येक वेळच्या प्रवासात नजरेला पडलेल्या गोष्टी , अनुभव फारच वेगळे असतात. प्रत्येक वेळी नव्याने त्याच मार्गाची ओळख होत असते. जीवनाच्या प्रवासाचेही असेच आहे. शेवटी इथे जन्माला आलेल्या प्रत्येकाला एका अंतिम सत्याला (मृत्यू) सामोरे जावे लागणार आहे. हे लक्षात ठेवले तर त्या प्रवासाचा कंटाळा येणार नाही. रोज नवीन अनुभव, आव्हाने आणि घडामोडी यांना आपण सहजतेने स्वीकारू. आणि आपला प्रवास आपल्या सह प्रवाश्यांबरोबर  कसा अधिकाधिक आनंददायी घडेल याचा विचार आणि कृती आपण सहज करू शकू. 

अंतिम सत्य!

पैसा हे जीवनातील अंतिम सत्य नाही हे ज्या दिवशी तुमच्या  मनाला पटेल त्या दिवशी पासून तुमची आर्थिक परिस्थिती झपाट्याने सुधारेल असे समजावे.  जीवनाचे रहाट  गाडगे ओढता ओढता माणसातील माणूसपण कधी हरवतं ते त्याच त्यालाही काळात नाही. परंतु ते ज्या दिवशी कळेल त्या दिवशी खर्या अर्थाने जन्माचे सार्थक झाले असे समजावे. ज्या आनंदाच्या शोधात  पूर्ण जन्म वाया घालवला तो खर तर माझ्यापाशीच आहे हे सत्य ज्या दिवशी उमगेल त्यादिवशी आपण पूर्ण समाधानी आहोत याचा प्रत्यय आल्यावाचून राहणार नाही.